Metabolizma, vücudun istirahat halindeyken yaktığı enerji miktarıdır, kişiden kişiye değişir. Genetik yapı ve hormonlar, bu farkın ortaya çıkmasında baş rolü oynar. 30-35 yaşından sonra yavaşlar, hızı, her 10 yılda %2 düşer, kışın canlanıp yazın ağırlaşır, sıcak ülke insanlarında % 10-20 daha düşüktür, kadınlara göre erkeklerde, şişmanlara göre uzun boylu-zayıflarda daha hızlıdır.
Yüksek glisemik indeksli gıdalarla beslenen kişi, zaman içinde vücudunda yağ depolandığından metabolizması yavaşlar; tıpkı ani kilo alıp verdiğinizde, uzun süre aç kaldığınızda, hormonal bozukluk ya da uykusuzluk çektiğinizde, stresli, hareketsiz bir hayat sürdüğünüzde başınıza geldiği gibi… Proteinli gıdalar, baharat, kırmızı acı biber, hardal, kafein, yeşil çay, aşırı sıcak ortamda bulunmak, hastalık hali, yüksek ateş, enfeksiyon, kas kitlesinde artış, yaşanan korkular, ergenlik ve hamilelik dönemleri metabolizmaya gaz verir. Kuşkusuz ruhsal durum da önemlidir. Bunalımdaysanız, hız keser, kilolar çoğalır. Genetik / çevresel faktörler dışında, spor ve hareketli yaşamdan pozitif etkilenir.
Az ve sık yerseniz, kan şekerinizde inip çıkmalar olmaz, insülin hormonu salgınız düzenli kalır. Bu da metabolizmanızı hızlandırır ve daha kolay kilo verirsiniz.Metabolizmayı yavaşlatan en önemli etkenlerden biri insülin yükselmesidir.
Metabolizma Hızını Hesaplamak….
Erkek
66.5 + [13,75* ağırlık (kg)] + [5,03*boy (cm)] – [ 6,75* yaş(yıl)]
Kadın
65.5 + [9,56* ağırlık (kg)] + [1,85*boy (cm)] – [ 4,68* yaş(yıl)]
Metabolizma Hızı Nasıl Artar ?
- Yeterli kalsiyum alabilmek için süt, yoğurt,peynir, brokoli, badem, kabak , koyu sebzeler yiyin.
- Yüksek glisemik indeksli gıdalardan uzak durun.
- Aşırı yemekten kaçının.
- Öğün atlamayın, az ve sık yiyin.
- Kas kitlenizi arttırmak için spor yapın.
- Dengeli beslenin.
- Kafeine (çay, kola,kahve) dikkat!..
- İyi uyuyun.
- Alkolü azaltın.
Sağlığınız için bir önemli tavsiyemiz de “günde 2-2,5 litre su için” olacaktır.Kahvaltı alışkanlığını bir kenara bırakmak, az su içmek ve akşamları tıka basa karın doyurmak, kilo aldıran hatalardandır. Türk insanı ne yazık ki son yıllarda yatıncaya kadar süregelen “televizyon başı atıştırmaları” ile şişmanlığa adım adım yaklaşıyor. Oysa metabolizmanın yavaşladığı akşamları değil,sabah ve öğle yemeklerini sıkı tutmak gerekir.