Sporcularda Temel Beslenme

Sporcu beslenmesi nedir?

Sporcularda yeterli ve dengeli beslenme ile sporcunun maksimum performansa ulaştığı ve başarı garantisi sağladığı gözlenmiştir. Dengesiz ve yetersiz beslenmenin  ise performans düşüklüğü ve sağlık problemlerine neden olduğu yapılan çalışmalarda saptanmıştır.

Beslenme programı hazırlarken, bireylerin boyuna, kilosuna, yaptığı antrenman programına, zaman aralığına, sosyal yaşantısına ve ekonomik durumuna bakılarak bireyin hedefine yönelik( ideal kiloya ulaşma-ideal kiloyu koruma-istenilen vücut ölçülerine ulaşma) uyabileceği bir diyet programı kişiyle birlikte hazırlanmalıdır. İyi beslenen bir sporcunun, kötü beslenen bir sporcuyla kıyaslandığında bazı avantajlara sahip olduğu bilinmektedir. Bu avantajlar;

• Performansı yüksektir,
• Yapılan antrenmanın etkinliği maksimum düzeydedir,
• Üst düzey konsantrasyon ve dikkate sahiptir,
• Hastalık ve sakatlanma oranı düşük, olası sakatlanma du­rumlarında sporcunun kendini toparlama süresi kısadır,
• Büyüme ve gelişmesi beklenen düzeydedir.
• Vücut ağırlığı ve vücut yağı önerilen sınırlarda veya bu sınırlara yakındır.

Sporcu beslenmesinde en önemli hedefler; sporcunun genel sağlığını korumak ve performansını artırmaktır. Bunun için bireyin alması gereken besin miktarları iyi hesap edilip dengeli bir beslenme yöntemi ile hayat standartlarını yükseltilmesi gerekir. Kilolu bireylerin ideal kilosuna ulaşmasında destek vererek, yaptıkları hataların önüne geçilmeli ve kötü alışkanlıkları yenilmelidir. Yapılan en büyük hatalardan biri yanlış besinleri tüketmektedir. Yükte hafif fakat kalorisi çok yüksek olan ürünlerden uzak durmak gerekir. Bir başka hata da kendimizi aç bırakarak zayıflamayı düşünmektir. Bunun yerine daha sık ve az ölçülerde beslenmek en doğru yöntemdir. Hataları önlemek için atılması gereken adımların temelinde alışveriş gelmektedir. Evimize giren her ürün tüketilmek üzere girer. Bu nedenle alışveriş yaparken ihtiyaçlarımız doğrultusunda bir liste yapıp alışveriş yapılarak markete gidilmelidir. Karnımız aç iken, uykusuz iken, halsiz, yorgun isek alışveriş yapılmamalıdır. Yapılan araştırmalarda uykusuz ve yorgun bireylerin daha kalorili ve sağlıksız besinlere yöneldiği saptanmıştır. Uykusunu tam olarak almış ve dinlenmiş olarak alışveriş yapan bireylerin daha az kalorili ve sağlıklı besinlere yöneldiği gözlenmiştir. Bu konuda dikkatli olup evimize girmeyen hiçbir ürünün tüketilmeyeceğini unutmamamız gerekir. Hayatımızın artık büyük bir bölümü ev dışında geçmektedir. Bu nedenle okulda, iş yerinde, alışveriş merkezinde ve dışarda olanlar için de birkaç noktayı belirtmeyi gerekli gördüm.             Günümüzde artık sağlıksız ve kalorili besinlere ulaşmanın kolay olduğu gibi sağlıklı ve faydalı besinlere ulaşmanın da zor olduğunu düşünmüyorum. Okulda yoğurt, meyve, kuru meyveler veya kuruyemişler bulmanın zor olacağını düşünmüyorum. İş yerinde salata menüleri tercih edilebilir veya haşlanmış ve fırınlanmış et,tavuk,balık tercih edilebilir. Dışarda veya alışveriş merkezlerinde ise yakınlarında ki marketlerden alınacak probiyotikli yoğurtlar, birkaç adet galeta  veya meyve tüketilecek ve kolay ulaşılabilecek besinlerdir. Arkadaşlarımız pizza hamburger yerken biz bunları mı tüketeceğiz demeyelim lütfen. Biz öncü ve örnek olmalıyız ki değişimi fark ettirelim.

Herkesin yaptığı doğru olduğu anlamına gelmez. Biz doğruyu bilip hayatımıza ve geleceğimize güzel gözlerle bakalım.

Sağlıklı kalın.

Diyetisyen Volkan GÜLMÜŞ